“İSM-İ Â’ZÂM” konusu, bu mevzuyu bilenlerin asırlar boyu kafasını meşgûl edip durmuştur... Belki siz, hiç duymadınız bu ismi ve şu anda soruyorsunuz kendi kendinize, nedir “İsm-i Â’zâm” diye...

“İsm-i Â’zâm”, Hazreti Rasûlullâh (s.a.v.)’in bize bildirmiş olduğu bir kavramdır...

“Allâhu Teâlâ’nın öyle bir İsm-i Â’zâm’ı vardır ki, şayet bir kimse bu ismiyle O’na dua ederse, kesinlikle duası kabul edilir” buyurarak; Rasûl-ü Ekrem, dikkatlerimizi bu isme çekiyor...

Ancak, bu konuda kesin ve net bir açıklama da yapmayarak, sadece bu isim hakkında bazı işaretler vermekle yetiniyor...

Bu işaretler, Kur’ân-ı Kerîm’de bulunan bazı âyetlere oluyor... Falanca ve filanca âyetlerde bu isim vardır, gibilerden...

İşte bu yüzdendir ki, işaret edilen çeşitli âyetler araştırılarak hepsinde ortak olan, Allâh’ın o çok yüce ismi tespit edilmeye çalışılmış asırlardır...

İşte bu araştırmalara yön veren Rasûlullâh (s.a.v.)’in hadislerinden bir tanesi şu; Bureyde (r.a.) naklediyor:

Rasûlullâh (s.a.v.) bir adamın (Ebu Musa el Eşarî) dua ederken dediklerini duydu... Şöyle diyordu:

— Allâh’ım senin O ismin adına isterim ki, Ehad, Samed ki doğurmayan ve doğurulmayan ve hiçbir şey kendisine denk olmayansın...

Bunun üzerine Rasûlullâh şöyle buyurdu:

— Şüphesiz ki bu adam, Allâh’ın İsm-i Â’zâm’ı ile dua etti... O İsm-i Â’zâm ki, O’nunla Allâh’tan bir şey istendiği zaman verir ve O’nun ile çağrıldığı zaman icabet eder...

Bitmez tükenmez isteklere sahip olan insanoğlu elbette ki, imkânsızlıklar ölçüsünde Allâh’a sığınacak, O’ndan isteyecek, nazını niyazını hep O’na yönlendirecektir...

İşte bu yüzden yapılan çalışmalar sonucu “İsm-i Â’zâm” olması muhtemel olan şu isimler tespit edilmiştir:

1. ALLÂH...

2. Lâ ilâhe illAllâh...

3. ErRahmân-ur Rahıym...

4. El Hayy-ul Kayyûm...

5. Allâhu Rahmân-ur Rahıym...

6. Allâhu lâ ilâhe illâ HÛ, el Hayy-ul Kayyûm...

7. Lâ ilâhe illâ HÛ, el Hayy-ul Kayyûm...

8. Rabb...

9. Allâhu Lâ ilâhe illâ HÛ, el Ehad’üs Samed’ulleziy lem yelid ve lem yûled ve lem yekün leHU küfüven ehad.

10. El Hannân-ul Mennânu, Bedî’üs semâvâti ve’l ardı Zül’Celâli vel’İkrâm.

Evet, şimdi biz önce İsm-i Â’zâm olduğu hakkında çok kuvvetli işaretler olan iki duayı yazıp, sonra da kendi mütalaamızı beyan edelim... Şüphesiz ki gerçeği bilen Allâh’tır!..

 

أَللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِأَ نِّى أَشْهَدُ أَنَّكَ أَنْتَ ﷲُ الَّذِى لآَاِلٰهَ اِلَّا أَنْتَ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذِى لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا اَحَدٌ

 “Allâhümme innî es’elüke bienniy eşhedü anneke entellâhulleziy lâ ilâhe illâ entel Vâhıd’ül EhadusSamedülleziy lem yelid ve lem yûled ve lem yekün leHU küfüven ehad.”

 

لآَاِلٰهَ اِلَّا أَنْتَ يَا حَنَّانُ يَا مَنَّانُ يَا بَدِيعَ السَّمٰوَاتِ وَالاَرْضِ يَا ذَا الْجَلاَلِ وَالإِكْرَامِ

 “Lâ ilâhe illâ ente yâ Hannân yâ Mennân Ya Bedies semâvâti vel ardı, yâ Zel Celâl-i vel ikrâm.”

Bilgi:

Bu iki dua da, Hazreti Rasûlullâh AleyhisSelâm’ın bu konudaki buyruklarına istinad etmekte... Duaya bu şekilde başlanırsa, o duaların kabul olacağına işaretleri var...

Evet, bütün bu işaretlerden bize göre ortaya çıkan netice şudur… Eğer ortak nokta aranırsa; hemen hemen bütün işaretlere de dikkati çeken iki isim görülüyor:

1. ALLÂH

2. HÛ

Esasen bu iki isim dahi birbirinden ayrı olmayıp; bu konunun derinliklerine ve sırlarına nüfuz etmiş evliyaullâh tarafından bir olarak kabul edilmektedir...

Vahdet konusunun zirvedeki isimlerinden biri olan “İNSAN-I KÂMİL” yazarı Abdülkerîm Geylânî (Ciylî) KaddesAllâhu Sırrahu Azîzan, bu konuda özetle şöyle demektedir:

“ALLÂH isminin sonundaki H harfi hüviyeti Zât’a işaret eder ki, bunu HÛ ismi olarak da bilir ve bu hususa HÛ ismiyle işaret ederiz.”

Nitekim, Efendimiz, büyüğümüz Hazreti Âli dahi, “HÛ” ismine çok riayet eder, bu ismi çok zikreder, özellikle şu şekilde söyler ve yakınlarına tavsiye ederdi:

“Yâ HÛ ya men HÛ, lâ ilâhe illâ HÛ”

“İsm-i Â’zâm”ın gerçekten “HÛ” olduğuna inanabilmek veya bunu müşahede edebilmek için tasavvufun çok derinliklerindeki bazı gerçekleri Allâhû Teâlâ’nın müşahede ettirmesi icap eder.

Rasûlullâh AleyhisSelâm’a bir gün şu soru sorulur:

— Yerleri ve gökleri yaratmazdan evvel Rabbimiz neredeydi?..

Cevaben buyururlar ki:

— Altında ve üstünde hava olmayan Â’mâ’da idi!..

Bu hadîs-î şerîf’te işaret edilen husus Allâhû Teâlâ’nın Zâtıdır...

“ALLÂH” ismi, toplayan bir isimdir... Yani, Allâh’ın hem Zât’ını, hem vasıflarını, hem de sayısız özelliklerini içeren bir isimdir...

Allâh ismiyle işaret edilen ZÂT’ın hüviyetine ise “HÛ” ismi işaret eder... AHADİYET sıfatıyla idrak edildikten sonra, gerçek mânâsıyla “Allâh’a iman” meydana gelir ve “yakîn” hasıl olur; iş taklitten çıkar, tahkike varır... Aksi hâlde, hep Allâh “İSMİNE” iman edilir ki, bu da ehli taklidin mertebesidir... Tahkike ermişlerin ismi ise “müferridûn” veya “mukarrebûn”dur ki; Allâh “İSMİNDE” değil; ALLÂH’IN AHADİYETİNDE benlikleri yok olmuş; “el ân öyledir” sırrına binâen, Allâh Bakıy’dır mânâsı yaşanır olmuştur...

İşte bu yaşantı içinde olanlar, “İsm-i Âzâm” sırrına ermiş olanlardır ki; her nefeste “HÛ” diyenin mutlak bilinciyle yaşarlar...