57. Hadiyd Sûresi
Hadiyd Suresi Medine-i Münevvere’de nazıl olmuştur... Tüm sureler itibarıyla 95. veya 112. sırada nazıl olduğu rivayetleri vardır... 29 ayettir... Adını, 25.ayetinde Demir (Hadiyd)’in inzal edilişini bahseden ayeti dolayısıyla almıştır...
Hadiyd Suresinde: Tesbih Sırrı, Esma-i İlahi ve varoluş realitesi, Allah’dan gayrı vücud olmadığı, iman ve infak, imandan maksat B-sırrıyla iman etmektir, Hz.Rasulullah’a inen vahyin insanları karanlılardan Nur’a çıkarmak için olduğu, fetihten önce ve fetihten sonraki infak-savaş, velayet-nübüvvet farkı, Allah’a karz-ı hasan (güzel borç verme), mü’minlerin nurları önlerinden ve sağlarından sa’yeder, münafıkların(hakikata samimi olmayanların) mü’minlerden nur dilenmeleri, zahiri azab batını rahmet olan sur, münafıkların ibretlik vasıfları, tasadduk edenler, sıddıklar ve şehidler, ecir ve nur, dünya hayatının tasviri ve hikmeti, kader olgusu, Rasullerle birlikte Kitab ve Miyzan inmiştir, Hadiyd (Demir)in inzali-özelliği ve insanlara gereği, Nuh ve İbrahim Rasullerinin zürriyyetleri içinde nübüvvet işlevi-diyn yürümüştür, Rasuller ard arda gelmiştir, İsa a.s.ın özelliği, rehbaniyyet batıl değildir, Sünnetullah’a aykırı olmayan bid’atlar batıl değildir (dolayısıyla arınma ve kendini tanıma için sabit bir yöntem şart değildir; şahsi yollar olabilir; hatta...?), Rahmetullah’tan iki pay alanlar, ehl-i kitab olmanın taassubu, Allah’ın fazlı hibedir,... gib bir çok önemli konu açıklanmaktadır...
Hadid Suresi hakkında bazı Hadis-i Şerifler:
Hadiyd Suresi Salı günü (günlerin üçüncüsünde) indi... Allah, Hadiyd (Demir)i Salı günü yarattı... Adem’in oğlu kardeşini Salı günü (Mars?) katletti.
Salı günü hacamat yapmayın... Muhakkak ki Hadiyd (Demir) Suresi bana Sali günü inzal olundu (Demir’in kandaki varlığına ve işlevine işaret).
Irbad b. Sariye r.a. buyuruyor ki: Hz.Rasulullah s.a.v. uyumadan önce Müsebbihatı (sebbehe-yusebbihu ile başlayan sureleri; Hadiyd, Haşr, Saffe/Ahmed, Cum’a, Teğabun sureleri’ni) okur ve : “Muhakkak ki bunların içinde bin ayetten daha faziletli bir ayet vardır” derdi...
1-) Sebbeha Lillâhi ma fiysSemâvati velArd* ve HUvel’AziyzülHakiym;
Semâlarda ve arzda olan her şey Allâh’ı (işlevleriyle) tespih etmektedir! “HÛ” Aziyz’dir, Hakiym’dir.
2-) LeHU mülküsSemâvati vel’Ard* yuhyiy ve yumiyt* ve HUve ‘alâ külli şey’in Kadiyr;
O’na aittir semâların ve arzın mülkü... Diriltir ve öldürür! O, her şeye Kaadir’dir.
3-) HUvel’Evvelu vel’Âhıru vezZâhiru velBâtın* ve HUve Bi kulli şey’in ‘Aliym;
“HÛ”dur, Evvel, Âhir, Zâhir, Bâtın (“HÛ”dan gayrı olarak hiçbir şey yoktur)! O Bi-küllî şey’in (Esmâ’sıyla her şey’i yaratmış olan olarak) Aliym’dir (Bilen’dir şeylerin tamamını)!
4-) HUvelleziy halekasSemâvati vel’Arda fiy sitteti eyyamin sümmesteva ‘alel’Arş* ya’lemu ma yelicu fiyl’Ardı ve ma yahrucu minha ve ma yenzilu minesSemâi ve ma ya’rucu fiyha* ve HUve me’akum eyne ma küntüm* vAllâhu Bima ta’melune Basıyr;
O, semâları ve arzı altı süreçte yaratan, sonra da arşa istiva edendir! Arza gireni ve ondan çıkanı; semâdan inzâl olanı ve onun içinde urûc edeni bilir... Nerede olursanız O sizinle (hakikatinizin Esmâ ül Hüsnâ’sıyla varolması sonucu) beraberdir! (Mâiyet sırrına işaret). Allâh yaptıklarınızı (yaratan olarak) Basıyr’dir.
5-) LeHU MülküsSemâvati vel’Ard* ve ilAllâhi turce’ul umûr;
O’na aittir semâların ve arzın mülkü! İşler Allâh’a rücu ettirilir.