57. Hadiyd Sûresi
Hadiyd Suresi Medine-i Münevvere’de nazıl olmuştur... Tüm sureler itibarıyla 95. veya 112. sırada nazıl olduğu rivayetleri vardır... 29 ayettir... Adını, 25.ayetinde Demir (Hadiyd)’in inzal edilişini bahseden ayeti dolayısıyla almıştır...
Hadiyd Suresinde: Tesbih Sırrı, Esma-i İlahi ve varoluş realitesi, Allah’tan gayrı vücud olmadığı, iman ve infak, imandan maksat B-sırrıyla iman etmektir, Hz.Rasulullah’a inen vahyin insanları karanlıklardan Nur’a çıkarmak için olduğu, fetihten önce ve fetihten sonraki infak-savaş, velayet-nübüvvet farkı, Allah’a karz-ı hasan (güzel borç verme), mü’minlerin nurları önlerinden ve sağlarından sa’yeder, münafıkların(hakikata samimi olmayanların) mü’minlerden nur dilenmeleri, zahiri azab batını rahmet olan sur, münafıkların ibretlik vasıfları, tasadduk edenler, sıddıklar ve şehidler, ecir ve nur, dünya hayatının tasviri ve hikmeti, kader olgusu, Rasullerle birlikte Kitab ve Miyzan inmiştir, Hadiyd (Demir)in inzali-özelliği ve insanlara gereği, Nuh ve İbrahim Rasullerinin zürriyyetleri içinde nübüvvet işlevi-diyn yürümüştür, Rasuller ard arda gelmiştir, İsa a.s.ın özelliği, ruhbaniyyet batıl değildir, Sünnetullah’a aykırı olmayan bid’atlar batıl değildir (dolayısıyla arınma ve kendini tanıma için sabit bir yöntem şart değildir; şahsi yollar olabilir; hatta...?), Rahmetullah’tan iki pay alanlar, ehl-i kitab olmanın taassubu, Allah’ın fazlı hibedir,... gib bir çok önemli konu açıklanmaktadır...
Hadid Suresi hakkında bazı Hadis-i Şerifler:
Hadiyd Suresi Salı günü (günlerin üçüncüsünde) indi... Allah, Hadiyd (Demir)i Salı günü yarattı... Adem’in oğlu kardeşini Salı günü (Mars?) katletti.
Salı günü hacamat yapmayın... Muhakkak ki Hadiyd (Demir) Suresi bana Salı günü inzal olundu (Demir’in kandaki varlığına ve işlevine işaret).
Irbad b. Sariye r.a. buyuruyor ki: Hz.Rasulullah s.a.v. uyumadan önce Müsebbihatı (sebbehe-yusebbihu ile başlayan sureleri; Hadiyd, Haşr, Saffe/Ahmed, Cum’a, Teğabun sureleri’ni) okur ve : “Muhakkak ki bunların içinde bin ayetten daha faziletli bir ayet vardır” derdi...
1-) Semâlarda ve arzda olan her şey Allâh’ı (işlevleriyle) tespih etmektedir! “HÛ” Aziyz’dir, Hakiym’dir.
2-) O’na aittir semâların ve arzın mülkü... Diriltir ve öldürür! O, her şeye Kaadir’dir.
3-) “HÛ”dur, Evvel, Âhir, Zâhir, Bâtın (“HÛ”dan gayrı olarak hiçbir şey yoktur)! O Bi-küllî şey’in (Esmâ’sıyla her şey’i yaratmış olan olarak) Aliym’dir (Bilen’dir şeylerin tamamını)!
4-) O, semâları ve arzı altı süreçte yaratan, sonra da arşa istiva edendir! Arza gireni ve ondan çıkanı; semâdan inzâl olanı ve onun içinde urûc edeni bilir... Nerede olursanız O sizinle (hakikatinizin Esmâ ül Hüsnâ’sıyla varolması sonucu) beraberdir! (Mâiyet sırrına işaret). Allâh yaptıklarınızı (yaratan olarak) Basıyr’dir.
5-) O’na aittir semâların ve arzın mülkü! İşler Allâh’a rücu ettirilir.
6-) Geceyi gündüze dönüştürür, gündüzü de geceye dönüştürür! O, sadırların zâtı olarak (içlerindekilerin Esmâ’sıyla hakikati olarak) Bilen’dir!
7-) Esmâ’sıyla hakikatiniz olan Allâh’a ve Rasûlüne iman edin... Sizi halife kıldığı şeylerden (O’nun namına) infak edin! Sizden iman eden ve infak eden kimseler var ya, onlar için çok büyük karşılık vardır.
8-) Esmâ’sıyla hakikatiniz olan Allâh’a niçin iman etmiyorsunuz? Rasûl, Esmâ’sıyla sizi yoktan var kılan Rabbinize iman etmeniz için davet ederken ve üstelik de sizin mîsakınızı almışken! Eğer iman edenlerseniz!
9-) O, sizi (cehalet) karanlıklarından Nûr’a çıkarmak için apaçık işaretleri kuluna tenzîl edendir (tafsilen)... Muhakkak ki Allâh sizden Raûf’tur, Rahıym’dir.
10-) Ne oluyor size ki, semâların ve arzın mirası Allâh’a ait olduğu hâlde (sonunda her şeyinizi dünyada terk edeceğiniz hâlde), Allâh yolunda infak etmiyorsunuz? Sizden, fetihten önce infak etmiş ve savaşmış kimse (bunu yapmayanla) bir olmaz! Bunlar derece itibarıyla, (fetihten) sonra infak etmiş ve savaşmış kimselerden daha büyüktür! Allâh hepsine en güzeli vadetmiştir. Allâh yaptıklarınızda Habiyr’dir.