8. Cüz
En’am: 111-165 ve A’raf: 1-87 âyetlerinden meydana gelir...
Bu cüz’deki En’am Sûresi âyetlerinde:
Her Nebi’ye ins ve cin şeytanlarının düşmanlığı... Yeryüzündekilerin ekseriyetine uymak Allâh yolundan saptırır (116)... Allâh İsmi’nin üzerine zikredildiğinden yemek, aksini yememek (118-121)... Sadr’ı İslâm’a açılanlar (125-127)... Topluca haşr oldukları günde cin’e olan hitap “Ey cin topluluğu, gerçekten insanların çoğunluğunu hükmünüz altına aldınız (hakikatten uzaklaştırdınız)!” (demek ki cinlere bu fiilleri yasak; 128-129)... Sekiz çift en’am (143-144)... Yahudilere her tırnaklının etinin haram oluşu (146)... Müslümanlara haram edilenler (151-153)... Kurân’dan sonra en tam Kitab, Musa’nın Kitabı’dır (154)... İman’ın fayda vermediği gün (158)... İyiliğe 10 misli, kötülüğe sadece misli vardır (160)... Hz. İbrahim ve Hz. Muhammed a.s.ın Dini (161-165)...
A’raf Sûresine gelince:
“Elif-Laaa-Miiiym” hakikatının Sûreti Muhammedi’de zuhuru (1-3)... Hem irsal olan Rasûle ve hem de kendilerine Rasûl irsal olanlara sorulacak (6-9)... İnsan bedenli bir tür içinde Adem’in açığa çıkış özelliği; meleklerin secde etmesi, İblis’in imtinası; Adem’in eşi ve cenneti; şeytanın işlevi; Adem’in tevbesi (11-25)... AdemOğlu’nun bedenini örtmesi istenmiştir; fakat “takva elbisesi daha hayırlıdır”, denilerek (26)... AdemOğlu’nun “cennet” girme işi değil “cennet”ten düşmeme sorumluluğu vardır (27-39)... Sema’nın kapılarının açılmadığı zümre (40-41; ölümü tadma anında da geçerli)... Cennete dahil olanların göğüslerinden (???) sökülüp alınan ve “elHamduLillâh” demeleri (43)... Cennet ashabı, nar ashabı ve A’raf ehli (44-51)... Rahmetullâh muhsinler’den yakındır (56)... Hz. Adem (halife özelliği) ve O’nu cennetten düşüren realite anlatıldıktan sonra, İLK irsal olan Nebi Hz. Nuh a.s.ın bahsi (59-64)... Hud, Salih, Lut ve Şuayb a.sların bahisleri (65-87)...
Kur’ân-ı Kerîm’in nesnel varlığı açısından harf-kelime-âyet-sûre-kitab inşası ve anlamı vardır; ve bu yapı her devirde aynıdır... Bu Kitab’ın (mushaf’ın) “kaç sayfa” veya okuyana bir tertip ve kolaylık için “kaç bölüm” olması; ya da yazı tekniği, insanlara bağlı bir düzenlemedir ve bu zamana bağlı bir farklılık ve gelişme gösterir...
Aslında Kur’ân, cüzlere ayrılamaz!... “Allâh” ismiyle işaret edilen hakiki tekillikte tecezzi kabul etmez!...
Nitekim Kur’ân şöyle der:
Hicr: 90-) Muktesimiyn’e (Tevrat ve İncil’i, beşeri bir bilgiymiş gibi kısım kısım edenlere) inzal ettiğimiz gibi (sana da tecezzi yapılamaz bir tekillik olan hakikat ilmini inzal ettik).
91-) Onlar ki, Kurân’ı (Hz. Muhammed a.s.a İNZAL edilen, Hakikat ve Sünnetullâh için en şanlı bilgiyi), cüzler kıldılar (cüz cüz ettiler).
Bu nedenle Hz. Rasûlullâh a.s. döneminde, inzal olduğu kadarıyla, Kur’ân-ı Hakiym’in bölümleri “Besmele” ile ayrılan “Sûre”lerdi!... Sonradan olan cüz ayrımı yoktu... “Ayet”lerden oluşan ve “Besmele” ile ayrılan 114 “Sûre” vardır Kurân’da...
Oysa cüz ayrımı “Besmele”sizdir ve en-Nebi s.a.v.in vefatından sonra olandır!...
Kur’ân sûreleri’nin bile iki çeşit tertibi vardır...
1. Nüzûl sırasına göre olan mushaf... Hz. Âli r.a.ın mushaf’ı böyleydi...
2. Bugünkü kitabî tertip... Literatürde “son arz” denilen Hz. Rasûlullâh a.s.ın son Ramazan Ayı’nda Cibriyl’e mukabele etmesinin bu sıraya göre olduğu rivayeti üzerine...
Yani Hz. Rasûlullâh a.s. hayatta iken iki kapak arasına getirilmiş bir kitap halinde mushaf yoktu... Bu ilk defa Hz. Ebubekr esSıddık r.a. hilafetinde yapılmış ve en son halini de Hz. Osman zinnureyn r.a. zamanındaki çalışma ve çoğaltma ile almıştır...
Kurân’ın hem ders ve hıfz edilmesi, hem de düzenli olarak okunması için ilk başlarda yedi bölüm olarak uygulamasını yapmışlar; haftada bir hatim indirilmesi için bir düşünce ile... Daha sonra otuz bölüme ayrılarak, özellikle Kur’ân ayı olan Ramazan aylarında “salatul kıyam= kıyam salâtı” denilen “teravih” namazlarında, hergün Kur’ân-ı Kerîm’den bir cüz miktarı okunarak hatim edilsin; veya dileyen diğer aylarda da hergün okuyarak, hiç olmazsa ayda bir, baştan sona Kurân'ı okumuş olsun diye bir maslahat gözetilmiş... Hatta daha sonra bu “cüz”ler de “hizb” (cüz’ün yarısı) ve “rub”(cüz’ün dörtte biri)ne ayrılmış, gene belli kolaylıklar için...
Kurân’ın baştan sona okunacağı müddet için bir alt sınır belirtilmiştir: “Kurân’ı üç’ten az (üç günden az müddette baştan sona) okuyan kimse fakih (din’de derin anlayışlı) olmamıştır (ne okuduğunu anlamamıştır)”, hadis-i şerifi ile... Hz. Rasûlullâh a.s.ın bilinen sünneti, özellikle gece salâtında çok uzun sûreleri peşpeşe kıraat ettiği ve her Ramazan Ayı’nın son on günü içinde (son senesi 20 gün) i’tikaflı iken, Cibril ile inzâl olan Kurân’ı baştan sona mükabele etmesidir!...