6. Cüz
Nisa: 148-176 ve Maide:1-82 âyetlerinden meydana gelir...
Bu cüz’deki Nisa Sûresi âyetlerinde:
Hakiki kafir, Allâh (“Allâh” ismiyle işaret edilen hakikat) ile Rasûllerinin arasını tefrik edenlerdir; Rasûllerden bazısına iman edip bazısını inkar etmenin de sebebi budur (150-151)... Ümmet-i Muhammed, Rasûller arasında tefrik yapmaz; çünkü Allâh ismiyle işaret edileni tanımış bir ümmettir (152)... Ehli kitab’dan yahudilerin lanetlenme sebepleri (153-161)... Musa ümmetinde de “rasîh”lar zümresi vardır (162)... Hz. İsa, haça gerilmemiş (Hristiyanlığın amentüsü çöker?) ve öldürülmemiştir; bilakis Allâh’a (ilahiliğini yaşayan yüce topluluğa) ref’olunmuştur (157-158)... Her Nebi’nin vahyi vardır, fakat her Nebi’nin Kitab’ı yoktur; Nebilerin vahyi telakkıleri ve Kitabları, işlevleriyle ilgili proğram ve kemalat farklarıdır... Hz. Rasûlullâh a.s.a İNZAL olunan “HÛ”nun ilmine ancak Allâh şehadet eder; ve bu inzalde işlevlenmiş melaike (166)... Ehli kitab’tan hristiyan olanların Hz. İsa (teşbih) hakkındaki sapmaları “Allâh” ismiyle işlaret edilen hakkındaki sapmaları demektir (171-172)... Hz. Muhammed a.s.ın irsali öyle bir burhandır (apaçık delildir) ki, artık, insanların ehli kitabın “Allâh” hakkındaki sapmaları gibi bir sapmaya mazeretleri yoktur (174)... “B” sırrı önemi ve ecri (175)...
Kur’ân-ı Kerîm’in nesnel varlığı açısından harf-kelime-âyet-sûre-kitab inşası ve anlamı vardır; ve bu yapı her devirde aynıdır... Bu Kitab’ın (mushaf’ın) “kaç sayfa” veya okuyana bir tertip ve kolaylık için “kaç bölüm” olması; ya da yazı tekniği, insanlara bağlı bir düzenlemedir ve bu zamana bağlı bir farklılık ve gelişme gösterir...
Aslında Kur’ân, cüzlere ayrılamaz!... “Allâh” ismiyle işaret edilen hakiki tekillikte tecezzi kabul etmez!...
Nitekim Kur’ân şöyle der:
Hicr: 90-) Muktesimiyn’e (Tevrat ve İncil’i, beşeri bir bilgiymiş gibi kısım kısım edenlere) inzal ettiğimiz gibi (sana da tecezzi yapılamaz bir tekillik olan hakikat ilmini inzal ettik).
91-) Onlar ki, Kurân’ı (Hz. Muhammed a.s.a İNZAL edilen, Hakikat ve Sünnetullâh için en şanlı bilgiyi), cüzler kıldılar (cüz cüz ettiler).
Bu nedenle Hz. Rasûlullâh a.s. döneminde, inzal olduğu kadarıyla, Kur’ân-ı Hakiym’in bölümleri “Besmele” ile ayrılan “Sûre”lerdi!... Sonradan olan cüz ayrımı yoktu... “Ayet”lerden oluşan ve “Besmele” ile ayrılan 114 “Sûre” vardır Kurân’da...
Oysa cüz ayrımı “Besmele”sizdir ve en-Nebi s.a.v.in vefatından sonra olandır!...
Kur’ân sûreleri’nin bile iki çeşit tertibi vardır...
1. Nüzûl sırasına göre olan mushaf... Hz. Âli r.a.ın mushaf’ı böyleydi...
2. Bugünkü kitabî tertip... Literatürde “son arz” denilen Hz. Rasûlullâh a.s.ın son Ramazan Ayı’nda Cibriyl’e mukabele etmesinin bu sıraya göre olduğu rivayeti üzerine...
Yani Hz. Rasûlullâh a.s. hayatta iken iki kapak arasına getirilmiş bir kitap halinde mushaf yoktu... Bu ilk defa Hz. Ebubekr esSıddık r.a. hilafetinde yapılmış ve en son halini de Hz. Osman zinnureyn r.a. zamanındaki çalışma ve çoğaltma ile almıştır...
Kurân’ın hem ders ve hıfz edilmesi, hem de düzenli olarak okunması için ilk başlarda yedi bölüm olarak uygulamasını yapmışlar; haftada bir hatim indirilmesi için bir düşünce ile... Daha sonra otuz bölüme ayrılarak, özellikle Kur’ân ayı olan Ramazan aylarında “salatul kıyam= kıyam salâtı” denilen “teravih” namazlarında, hergün Kur’ân-ı Kerîm’den bir cüz miktarı okunarak hatim edilsin; veya dileyen diğer aylarda da hergün okuyarak, hiç olmazsa ayda bir, baştan sona Kurân'ı okumuş olsun diye bir maslahat gözetilmiş... Hatta daha sonra bu “cüz”ler de “hizb” (cüz’ün yarısı) ve “rub”(cüz’ün dörtte biri)ne ayrılmış, gene belli kolaylıklar için...
Kurân’ın baştan sona okunacağı müddet için bir alt sınır belirtilmiştir: “Kurân’ı üç’ten az (üç günden az müddette baştan sona) okuyan kimse fakih (din’de derin anlayışlı) olmamıştır (ne okuduğunu anlamamıştır)”, hadis-i şerifi ile... Hz. Rasûlullâh a.s.ın bilinen sünneti, özellikle gece salâtında çok uzun sûreleri peşpeşe kıraat ettiği ve her Ramazan Ayı’nın son on günü içinde (son senesi 20 gün) i’tikaflı iken, Cibril ile inzâl olan Kurân’ı baştan sona mükabele etmesidir!...