76. İnsan Sûresi
İnsan Suresi, Medine-i Münevvere’de tüm sureler itibarıyla 90. veya 99.sırada nazıl olduğu rivayet edilir... 23.ayetten itibaren Mekke-i Mükerreme’de indiği de rivayet edilir... 31 ayettir... Adını, ilk ayetindeki “el-İnsan” kelimesinden alır... Yine ilk ayetindeki “ed-Dehr”den dolayı “Dehr” suresi, 5.ayetinden dolayı “Ebrar” suresi de denilir... Bu surenin kısmen Hz.Ali r.a. hakkında nazıl olduğu da rivayet edilir(ayet: 8?)...
İnsan Suresinde: Dehr boyutu ve insan’ın orijini... İnsan’ın yaratılış tavırlarındaki terbiye süreci... Şükür-küfür... Ebrar... Kafur... Ahde vefa... İ’sar-Öz sevgisi... Güneş ve Zemherir... Zencebiyl... Şerab’en Tahura... Secde ve tesbih ilişkisi... Dileyen Allah’dır... Allah dilediğini tasavvufa sokar,... gibi bir çok önemli konu açıklanıyor...
1-) Dehr’de insanın anılmadığı bir süreç yok muydu?
2-) Muhakkak ki biz insanı, bir takım katkılarla (genetik kalıtımla) karışık bir spermden yarattık da; onu algılayan ve değerlendiren olarak meydana getirdik.
3-) Muhakkak ki biz ona o yolu (aklını kullanarak iman etme yolunu) gösterdik. Ya şükredici olur (Rabbini değerlendirir), ya küfür (gerçeği ret) edici!
4-) Muhakkak ki biz hakikat bilgisini inkâr edenler için silsileler (zincirler - toplumsal şartlanmalar ve değer yargıları), ağlal (boyun bağları - bedenselliğin bağları) ve saîr (alevli ateş - yanış) hazırladık.
5-) Muhakkak ki Ebrâr (iyiler), mizacı (özelliği) kâfur (kalbe kuvvet veren bir içecek) olan bir kâseden içerler.
6-) (O kâfur), Allâh kullarının (kendi özlerinden) fışkırtıp akıtarak içtiği tükenmez bir kaynaktır.
7-) (O Ebrâr) ahdlerini tam yerine getirirler ve şerri yayılıp giden bir günden korkarlar!
8-) O’nun sevgisi ile yoksulu, yetimi ve ellerine mahkûm olanları doyururlar.
9-) “Yalnızca Vechullâh adına sizi yediriyoruz... Sizden ne bir karşılık ve ne de bir teşekkür istemiyoruz.”
10-) “Muhakkak ki biz Rabbimizden, gazaplı ve çok çetin bir süreçten korkarız” (derler).