İlim sıfatının yaratılmışta zâhir oluşunun adıdır “akıl”!..
İlim, üstündür irfandan; çünkü ilim sıfattandır, tenezzülen gelir… İrfan ise, kuldan zuhur edendir urûca yarar!
O yüzden de, sıfatları arasında “irfan” sıfatı yoktur O’nun; “Aliym” isminin işaret ettiği “ilim” sıfatı vardır.
Okulda öğretilen fizik veya fakültede öğretilen tasavvuf dersi değildir “ilim”!..
“İlim, ilim bilmektir; İlim, kendin bilmektir”!..
Dizeleriyle rahmetli Yunus’un işaret ettiği; “arz ve semânın yaratıcısının” kendini bildirmesidir!
“Kendin bilen” hazımlı olur…
“Kendin bilen” dengeli olur…
“Kendin bilen” sistem ve düzenin hakkını verir…
“Kendin bilen” kulluğunun hakkını verir!..
Bunların gereğini edâ edemeyen ise, ilim sahibi değil; ezber sahibidir… Bilgisayar hard diskleri gibi!
Peki ama, ya sorulursa; kim kime GÖRE dengeli ya da dengesiz, diye…
Unutmamalı ki, dengesize göre, dengeli de dengesizdir!..
İşte o zaman şöyle denir…
Vicdanı rahat; yaşamı huzurlu; her dem cemâlullâhı seyreden ve bunun gereklerini yaşayan; “Allâh ahlâkı ile ahlâklanmış” insan; hazımlı, ilminin yaşattığı şekilde huzurludur, DENGE sahibidir!.. O kendisi için değil, çevresine bir şeyler kazandırmak için yaşar… Bunun yolu da gerekiyorsa halvet, gerekiyorsa uzlettir!
İnsanlar arasında fitne çıkaran ise; uzak durulması, yanaşılmaması; belki ancak şerrine lânet uzaktan selâm gönderilesi kişilerdir… Dengesizin alâmetidir fitneci olmak… Dengesizin alâmetidir dedikodu-gıybet yapmak… Dengesizin alâmetidir nankörlük!
Hazımsızın işaretidir insanlardan pâye, mertebe saygı beklemek… Hazımsızın işaretidir, maneviyatıyla yetinmeyip dünyalık, para, sermaye peşinde koşmak… Hazımsızın işaretidir, “Hep ben bilirim” davasında olmak!
Allâh cümlemize dengeli, hazımlı dostlar ihsan buyursun; dengesiz ve hazımsızlardan bizi uzak eylesin!..
İlim, hazım, denge yolundan bir dem ayrı düşürmesin!..
3.4.1999
NJ – USA